تفاوت‌های کلیدی قهوه اسپشیالتی و قهوه معمولی که باید بدانید

فهرست مطالب: 

1. مقدمه
2. تعریف قهوه
3. رده‌بندی قهوه بر اساس استاندارد SCA
4. تاریخچه قهوه اسپشیالتی و رشد آن در جهان
5. ویژگی‌های قهوه اسپشیالتی
6. بهترین دانه‌های قهوه اسپشیالتی
7. تفاوت قهوه اسپشیالتی و قهوه تجاری
8. نحوه تشخیص قهوه اسپشیالتی از قهوه تجاری
9. جدول مقایسه‌ای قهوه اسپشیالتی و قهوه معمولی
10. تأثیر قهوه اسپشیالتی بر سلامت انسان
11. روش‌های دم‌آوری قهوه اسپشیالتی
12. نتیجه‌گیری

مقدمه 

تصور کنید که فنجانی قهوه در دست دارید. آیا این قهوه معمولی است یا اسپشیالتی؟ اگر به کیفیت، طعم و عطر قهوه اهمیت می‌دهید، دانستن تفاوت بین این دو نوع قهوه برای شما ضروری است. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های اساسی بین قهوه اسپشیالتی و قهوه معمولی می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم بهترین انتخاب را داشته باشید

تعریف قهوه

قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان است که از دانه‌های بو داده شده گیاه قهوه تهیه می‌شود. این نوشیدنی با روش‌های مختلفی تهیه شده و بسته به نوع دانه، فرآوری و روش دم‌آوری، طعم و کیفیت متفاوتی دارد.

رده‌بندی قهوه بر اساس استاندارد SCA

قهوه اسپشیالتی (Specialty Coffee)

قهوه اسپشیالتی (Specialty Coffee) به قهوه‌ای اطلاق می‌شود که از بهترین دانه‌های قهوه، تحت شرایط ایده‌آل کشت شده و فرآوری می‌شود. این نوع قهوه معمولاً امتیاز 80 به بالا از 100 را در سیستم ارزیابی انجمن قهوه تخصصی (SCA) دریافت می‌کند. سیستم ارزیابی SCA (Specialty Coffee Association) توسط انجمن قهوه تخصصی (SCA) مدیریت می‌شود که یک سازمان غیرانتفاعی جهانی است. این انجمن شامل تولیدکنندگان، واردکنندگان، رستوران‌ها، کافه‌ها و دیگر کسب‌وکارهای مرتبط با صنعت قهوه است و هدف آن ارتقاء استانداردهای کیفیت در صنعت قهوه است. سیستم ارزیابی SCA به‌طور دقیق کیفیت قهوه‌ها را بررسی می‌کند و یک کمیته از داوران حرفه‌ای از جنبه‌های مختلفی مانند طعم، عطر، بافت، اسیدیته و توازن طعمی قهوه‌ها را ارزیابی می‌کنند. در این ارزیابی، نمره‌دهی از 0 تا 100 انجام می‌شود، و برای آن‌که یک قهوه به‌عنوان "اسپشیالتی" شناخته شود، باید حداقل امتیاز 80 را کسب کند. قهوه‌هایی که امتیاز 90 و بالاتر دارند، به‌عنوان قهوه‌های ممتاز ( ممتاز اسپشیالتی) شناخته می‌شوند.

قهوه تجاری (Commercial Coffee)

قهوه تجاری به قهوه‌ای گفته می‌شود که به‌صورت انبوه تولید شده و در بازارهای جهانی، سوپرمارکت‌ها و کافی‌شاپ‌های زنجیره‌ای عرضه می‌شود. این نوع قهوه معمولاً امتیازی بین ۷۰ تا ۸۵ در سیستم ارزیابی SCA دارد و با هدف تولید اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه فرآوری می‌شود. دانه‌های آن از مزارع مختلف ترکیب می‌شوند و ممکن است کیفیت یکنواختی نداشته باشند. قهوه تجاری معمولاً دارای نقص‌های طعمی جزئی است و به دلیل فرآوری و برشته‌کاری صنعتی، عطر و طعم آن به‌اندازه قهوه اسپشیالتی غنی نیست.

قهوه معمولی (Low-Quality Coffee)

قهوه معمولی یا باکیفیت پایین به قهوه‌ای اطلاق می‌شود که امتیاز آن کمتر از ۷۰ است. این قهوه معمولاً از دانه‌های بی‌کیفیت، معیوب یا دارای نقص‌های طعمی تشکیل شده است. فرآیند تولید آن کنترل دقیقی ندارد و ممکن است در کشت، برداشت و فرآوری دقت کافی اعمال نشود. این نوع قهوه عمدتاً برای تولید قهوه‌های فوری، پودرهای قهوه ترکیبی و محصولات ارزان‌قیمت استفاده می‌شود. به دلیل کیفیت پایین، معمولاً دارای تلخی نامتعادل و طعم‌های نامطلوب است.

تاریخچه قهوه اسپشیالتی و رشد آن در جهان

مفهوم قهوه اسپشیالتی در دهه ۱۹۷۰ به طور رسمی شکل گرفت، زمانی که بازار جهانی قهوه دستخوش تغییرات عمده‌ای شد. پیش از آن، قهوه‌های تجاری و استاندارد در بیشتر بازارها غالب بودند، و دانه‌های قهوه در مقیاس‌های وسیع تولید و فرآوری می‌شدند. اما در این دهه، با افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان و علاقه به کیفیت بیشتر، دانه‌های قهوه به عنوان یک محصول خاص و با کیفیت بالا شناخته شدند.

این تحولات با ظهور اشخاص و برندهایی آغاز شد که به دقت به کیفیت دانه‌های قهوه و فرآیندهای تولید آن توجه می‌کردند. یکی از مهم‌ترین نام‌های تأثیرگذار در شکل‌گیری این مفهوم، پل اورفیلد (Paul Orfield)  بود که در سال ۱۹۷۴ ایده "قهوه اسپشیالتی" را به جهانیان معرفی کرد. او با تأسیس انجمن قهوه تخصصی (Specialty Coffee Association) تلاش کرد تا استانداردهایی برای قهوه با کیفیت بالا تعیین کند و با این کار قهوه‌های با طعم و عطر پیچیده‌تر را از قهوه‌های معمولی متمایز کند.

با گذشت زمان، قهوه اسپشیالتی به صنعت گسترده‌تری تبدیل شد. در دهه‌های ۸۰ و ۹۰، تولیدکنندگان و کافه‌ها به سرعت در حال معرفی انواع جدید دانه‌های قهوه با ویژگی‌های خاص بودند. همچنین در این دوره، فرآیندهایی مانند فرآوری شسته‌شده (washed process)  و فرآوری طبیعی (natural process)که تأثیر زیادی بر طعم قهوه داشتند، به طور گسترده‌تری در صنعت قهوه اسپشیالتی مورد استفاده قرار گرفتند.

امروزه، قهوه اسپشیالتی نه تنها در کشورهای تولیدکننده قهوه مانند کلمبیا، کاستاریکا، و برزیل محبوب است، بلکه در کشورهای مصرف‌کننده نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. با توجه به رشد روزافزون علاقه به این نوع قهوه، برندهای مختلف و کافه‌های مستقل به شدت به معرفی و فروش قهوه‌های اسپشیالتی پرداخته‌اند. این روند نشان‌دهنده آگاهی بیشتر مصرف‌کنندگان از کیفیت و طعم قهوه است که به دنبال تجربه‌ای منحصر به فرد و متفاوت از قهوه هستند.

امروزه، صنعت قهوه اسپشیالتی به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای قهوه در دنیا تبدیل شده است و در کشورهایی مانند آمریکا، ژاپن، استرالیا و بریتانیا، فروش قهوه اسپشیالتی به سرعت در حال افزایش است. این روند نشان می‌دهد که قهوه اسپشیالتی نه تنها به عنوان یک نوشیدنی خاص، بلکه به عنوان یک پدیده فرهنگی در سراسر دنیا شناخته می‌شود.

ویژگی‌های قهوه اسپشیالتی

• دانه‌های با کیفیت بالا که در مزارع خاص با کنترل دقیق رشد می‌کنند.
• فرآوری دقیق که بر اساس بهترین شیوه‌های خشک کردن و تخمیر انجام می‌شود.
• طعم و عطر پیچیده که شامل نت‌های میوه‌ای، شکلاتی یا گلی است.
• عدم وجود نقص‌های فیزیکی در دانه‌ها.

بهترین دانه‌های قهوه اسپشیالتی

قهوه اسپشیالتی معمولاً از دانه‌های عربیکا (Arabica) تهیه می‌شود، زیرا این نوع دانه به دلیل طعم‌های پیچیده و اسیدیته متعادل، کیفیت بالاتری دارد. با این حال، برخی از روبوستاهای باکیفیت نیز ممکن است در دسته قهوه اسپشیالتی قرار بگیرند.

تفاوت قهوه اسپشیالتی و قهوه تجاری

۱. کیفیت دانه‌ها: قهوه اسپشیالتی از دانه‌های با کیفیت بالا و بدون نقص تولید می‌شود، در حالی که دانه‌های قهوه تجاری ممکن است کیفیت کمتری داشته باشند.

۲. فرآوری: قهوه اسپشیالتی با فرآوری دقیق و زمان‌بر تهیه می‌شود، ولی فرآوری قهوه تجاری سریع‌تر و ارزان‌تر است.

۳. دما و زمان رست: قهوه اسپشیالتی با دمای پایین و زمان طولانی‌تری رست می‌شود تا عطر و طعم بهتری داشته باشد در نتیجه معمولاً رنگی یکنواخت و قهوه‌ای متوسط یا تیره دارد، در حالی که قهوه تجاری با دمای بالا و زمان کوتاه‌تری رست می‌شود تا هزینه تولید کاهش یابد، اما ممکن است طعم و عطر کمتری داشته باشند هم چنین معمولاً رنگ آن ها روشن‌تر یا تیره‌تر است و ممکن است رنگ‌های ناهمواری داشته باشد.

۴. بسته‌بندی: بسته‌بندی قهوه اسپشیالتی معمولاً برای حفظ تازگی و عطر با کیفیت است، ولی بسته‌بندی قهوه تجاری ساده‌تر و ارزان‌تر است.

۵. طعم و عطر: قهوه اسپشیالتی طعم‌های پیچیده‌تری دارد و عطر قوی‌تری ارائه می‌دهد، در حالی که قهوه تجاری طعمی ساده‌تر و تلخ‌تر دارد.

۶. روش کشت: قهوه اسپشیالتی در مزارع کنترل‌شده و پایدار کشت می‌شود، ولی مزارع قهوه تجاری بیشتر به روش‌های صنعتی و کم‌هزینه تولید می‌کنند.

نحوه تشخیص قهوه اسپشیالتی از قهوه تجاری

برای تشخیص قهوه اسپشیالتی از قهوه معمولی، چند ویژگی ظاهری و ملموس وجود دارد که می‌توانند به شما کمک کنند:

1. ظاهر دانه‌ها: دانه‌های قهوه اسپشیالتی معمولاً سالم، بدون ترک یا آسیب دیدگی و رنگ یکنواخت دارند. برخلاف قهوه‌های معمولی که ممکن است دانه‌های شکسته، آسیب‌دیده یا رنگ‌های ناهموار داشته باشند، دانه‌های قهوه اسپشیالتی از کیفیت بالاتری برخوردارند.
2. رنگ قهوه پس از رست: قهوه اسپشیالتی معمولاً رنگی یکنواخت و متناسب با درجه رست دارد. رنگ قهوه می‌تواند از قهوه‌ای روشن تا تیره باشد، اما در قهوه‌های معمولی معمولاً رنگ‌های ناهموار یا تیره‌تری دیده می‌شود که ناشی از رست سریع و با دمای بالا است.
3. بسته‌بندی: بسته‌بندی قهوه اسپشیالتی معمولاً با دقت بیشتری طراحی می‌شود تا تازگی و عطر قهوه حفظ شود. بسته‌بندی‌های قهوه اسپشیالتی معمولاً شامل تاریخ تولید و اطلاعات دقیق در مورد محل کشت و فرآوری هستند. در حالی که بسته‌بندی قهوه‌های معمولی ممکن است ساده و بدون جزئیات باشد.

این ویژگی‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا قهوه اسپشیالتی را از قهوه معمولی تمایز دهید.

جدول مقایسه‌ای قهوه اسپشیالتی و قهوه تجاری

 تأثیر قهوه اسپشیالتی بر سلامت انسان

قهوه اسپشیالتی تأثیرات مثبتی بر سلامت دارد که به شرح زیر است:

1. آنتی‌اکسیدان بالا: قهوه اسپشیالتی دارای آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به کاهش التهاب کمک می‌کند و از آسیب سلولی جلوگیری می‌کند. این آنتی‌اکسیدان‌ها به‌ویژه در مقابله با رادیکال‌های آزاد مؤثر هستند.
2. کافئین طبیعی: کافئین موجود در قهوه اسپشیالتی به بهبود تمرکز و افزایش انرژی کمک می‌کند. این ترکیب باعث تحریک سیستم عصبی می‌شود و به فرد احساس بیداری و انرژی می‌دهد.
3. پلی‌فنول‌ها: قهوه اسپشیالتی دارای پلی‌فنول‌هایی است که به محافظت از قلب کمک می‌کنند. این ترکیبات خاص باعث کاهش التهاب در رگ‌های خونی و بهبود عملکرد قلب می‌شوند و خطر بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهند.

     روش‌های دم‌آوری قهوه اسپشیالتی

قهوه اسپشیالتی خود یک نوع خاص و باکیفیت از قهوه است که معمولاً از دانه‌های قهوه با کیفیت بالا و فرایندهای خاص پردازش و رست استفاده می‌کند. اما در مورد روش‌های دم‌آوری، هیچ روش واحد و استانداردی برای دم کردن قهوه اسپشیالتی وجود ندارد، چون بسته به ذائقه و نوع دانه، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد.

با این حال، برخی روش‌ها برای دم‌آوری قهوه اسپشیالتی به طور خاص توصیه می‌شوند، زیرا می‌توانند بهترین ویژگی‌های طعمی دانه‌ها را به نمایش بگذارند. این روش‌ها معمولاً شامل موارد زیر هستند:

1. پُراُوِر (Pour Over): این روش که معمولاً با دستگاه‌هایی مانند V60 یا Chemex انجام می‌شود، از جمله محبوب‌ترین روش‌ها برای دم‌آوری قهوه اسپشیالتی است. در این روش، آب به طور دستی و به آرامی بر روی قهوه آسیاب شده ریخته می‌شود. یکی از ویژگی‌های برجسته پُراُوِر، ارائه طعمی شفاف و پیچیده است که در آن اسیدیته و نت‌های میوه‌ای قهوه به خوبی به نمایش در می‌آید. این روش به دلیل فرآیند کند و دقیق خود، به فرد دم‌آور این امکان را می‌دهد که طعم‌های خاص قهوه را به طور کامل استخراج کند.
2. ایروپرس (AeroPress): ایروپرس یک دستگاه کوچک و ساده است که به شما این امکان را می‌دهد که در مدت زمان کوتاهی قهوه‌ای با طعم‌های متنوع استخراج کنید. این روش که با فشار هوا برای عبور آب از قهوه استفاده می‌شود، سرعت بالاتری نسبت به دیگر روش‌ها دارد. از این رو، برای کسانی که زمان کمی دارند ولی همچنان می‌خواهند قهوه‌ای با طعم غنی و پیچیده بنوشند، ایده‌آل است. ایروپرس قابلیت تنظیم درجه آسیاب و زمان دم‌آوری را به شما می‌دهد و می‌توانید به سلیقه خود طعم‌های مختلفی مانند طعم‌های میوه‌ای، شکلاتی یا حتی ادویه‌ای داشته باشید.
3. فرنچ پرس (French Press): این روش به دلیل توانایی استخراج روغن‌های طبیعی قهوه و ارائه طعمی غنی و پر از بدن، یکی از روش‌های محبوب در قهوه‌دوستان است. در فرنچ پرس، آب داغ بر روی قهوه آسیاب شده ریخته شده و سپس با استفاده از فشار، قهوه به طور کامل استخراج می‌شود. این روش به دلیل حفظ روغن‌های طبیعی قهوه، طعمی غنی و پر عمق می‌دهد که برای کسانی که به دنبال قهوه‌ای پر بدن و لذیذ هستند، مناسب است.
4. اسپرسو: اسپرسو یکی از محبوب‌ترین روش‌ها برای کسانی است که به طعم قوی و متمرکز علاقه دارند. در این روش، آب با فشار بسیار بالا از میان قهوه آسیاب شده عبور می‌کند که منجر به استخراج سریع و متمرکز طعم‌ها می‌شود. اسپرسو معمولاً به صورت یک شات کوچک و غلیظ سرو می‌شود و طعمی غنی، کرم‌دار و قوی دارد. این روش برای تهیه انواع نوشیدنی‌های قهوه مانند کاپوچینو و لاته هم پایه است و یکی از پایه‌های اصلی در دنیای قهوه‌سازی حرفه‌ای به شمار می‌رود.

هر یک از این روش‌ها با توجه به نوع قهوه و ذائقه شما می‌تواند تجربه‌ای خاص و متفاوت را ارائه دهد. انتخاب روش مناسب به شما این امکان را می‌دهد که به بهترین نحو طعم و ویژگی‌های منحصر به فرد قهوه اسپشیالتی را تجربه کنید.

نتیجه‌گیری

اگر به دنبال تجربه‌ای خاص و متفاوت از قهوه هستید، قهوه اسپشیالتی گزینه‌ای ایده‌آل برای شماست. اما اگر صرفاً به یک فنجان قهوه روزمره با قیمت مناسب نیاز دارید، قهوه معمولی نیز می‌تواند انتخاب خوبی باشد. انتخاب شما به سلیقه و انتظاراتتان از قهوه بستگی دارد، قهوه دنیلوس می‌تواند انتخابی عالی برای شما باشد. ما قهوه‌هایی با دانه‌های تازه و با کیفیت بالا ارائه می‌دهیم که تجربه‌ای متفاوت از قهوه را برای شما رقم خواهد زد. اگر شما هم به دنبال قهوه‌ای با طعم خاص و کیفیت فوق‌العاده هستید، همین حالا به فروشگاه آنلاین ما مراجعه کنید و از محصولات ما لذت ببرید.